Skanseny Fortyfikacje Przemysł: Twierdza Modlin

Miejsce zbiegu szlaków komunikacyjnych biegnących wzdłuż
Wisły, Narwi i Bugu
zostało umocnione już w okresie wczesnego średniowiecza
w czasach rządów dynastii Piastów,

dla kontrolowania i zabezpieczenia tego strategicznego rejonu w Zakroczymiu wzniesiono w XI wieku warowny gród.

Pierwsze nowożytne fortyfikacje w pobliżu Modlina wybudowane zostały w czasie potopu szwedzkiego w 1655 roku. Wojska szwedzkie założyły tu ufortyfikowany obóz

(tzw. Bugskansen).
Obecnie nie istnieją żadne pozostałości tego umocnienia.

Położenie Modlina,

u zbiegu rzek
Wisły, Narwi i Wkry nadawało temu miejscu wybitne walory obronne.

Znaczenie tego miejsca docenił również

król szwedzki Karol Gustaw,

zakładając tu obóz warowny o zarysie gwiazdy czteroramiennej tzw. „Bugskansen”,

który przetrwał aż do 1660 roku.

Napoleon, dążąc do rozciągnięcia swych wpływów na wschodzie Europy, tworzy Księstwo Warszawskie.

Rozpoczyna budowę na terytorium Księstwa szeregu twierdz.

Wstępną decyzję o budowie twierdzy w Modlinie,

podejmuje w grudniu 1806 roku, w czasie pobytu w Poznaniu.

W myśl jego wskazówek powstaje obwód wewnętrzny dzisiejszej cytadeli, zaprojektowany przez Szefa inżynierii napoleońskiej, gen. Francois de Chasselop-Laubat, a w 1809 roku, przy współudziale płk Jana Malleta, szefa Korpusu Wojsk Inżynieryjnych Księstwa Warszawskiego.

Wykorzystując naturalne warunki terenu, zbudowano wówczas na prawym brzegu Wisły ziemno-drewnianą twierdzę o zarysie półowalu, z pięcioma bastionami, otwartą od strony rzeki.

Szańce przedmostowe w Kazuniu na lewym brzegu Wisły oraz przy Nowym Dworze Mazowieckim utworzyły zespól warowny zamykający węzeł komunikacyjny wideł Wisły i Narwi.

Pod wodzą holenderskiego generała Dandelsa,

oblegana przez Rosjan,

twierdza kapituluje

1 grudnia 1813 roku.

4 grudnia 1830 roku
stała się główną bazą wojsk powstańczych.

Załoga oblegana przez wojska rosyjskie, kapituluje
9 października 1831 roku.

Pod panowaniem rosyjskim Modlin w 1834 roku, przemianowano na Nowogieorgiewsk.
Nazwa ta, traktowana jako urzędowa przetrwała do roku 1915.

W oparciu o stare korony o narysie bastionowym, powstał obwód zewnętrzny twierdzy, składający się z sześciu frontów.

Budowę kompleksu koszarowego o długości 2250 m. rozpoczęto w 1832 roku, a zakończono w roku 1864.

Cytadela i obwód zewnętrzny zostały otoczone murem zwanym Carnota.

W 1873 roku rząd carski podjął decyzję otoczenia twierdzy łańcuchem fortów, a ich realizację rozpoczęto 10 lat później. W odległości 2-6 km od fortecy, zbudowano pierwszy pierścień 8 ceglano-ziemnych fortów, o łącznej długości 30 km.

Kolejną modernizację przeprowadzono w latach 1912-1914.

Wykonano wtedy 10 fortów betonowych w odległości 5-10 km od cytadeli, stanowiących drugi pierścień fortów, z zastosowaniem osłon żelbetonowych i stalowych wieżyczek pancernych.

W I wojnie światowej, po 10 dniach walki z Niemcami,

twierdza kapituluje 20.08.1915 roku.

Do listopada 1918 roku twierdza była obsadzona przez załogę niemiecką.

W grudniu 1918 roku władzę w twierdzy

po upływie 87 lat przejęło

Wojsko Polskie.

W okresie międzywojennym na terenie Modlina stacjonował Korpus Kadetów. Istniało również Centrum Wyszkolenia Broni Pancernych, ze Szkołą Podchorążych (ofic.) i Szkołą Podoficerską, oraz

Centrum Wyszkolenia Saperów.

Miało tu swoją siedzibę dowództwo 8 DP i jej

32 pp; 1 pac, 8 bat.sap.

We wrześniu 1939 roku po napaści Niemiec hitlerowskich, od 5.09 twierdza pozostaje w pogotowiu.

Od 11 września, przez 18 dni żołnierze walczą w osamotnieniu, dając tym samym przykład wielkiego męstwa. Kapituluje, głównie z powodu wyczerpania się amunicji, medykamentów i żywności.

W obronie Modlina straciło życie ponad 2000 żołnierzy polskich. W dalszej fazie II wojny światowej, została wyzwolona przez wojska radzieckie 18 stycznia 1945 roku. Wkrótce potem polskie władze wojskowe przejęły twierdzę ponownie. Przez jednostki stacjonujące w Modlinie przewinęło się tysiące żołnierzy zawodowych i kilkanaście tysięcy żołnierzy służby zasadniczej.

Świadek wielkich wydarzeń stoi i czeka na lepsze czasy.

Agencja Mienia Wojskowego, jako ówczesny właściciel – podzieliła swój teren na działki i rozpoczęła powolny proces sprzedaży.

W 2012 roku sprzedano spichlerz, a w wakacje 2013 roku jeden z najbardziej rozpoznawalnych budynków Modlina Twierdzy tzw. koszarowiec (cytadela).

Został on sprzedany prywatnej firmie deweloperskiej.

Mamy nadzieję, że właśnie nadchodzą te lepsze czasy.

I oby na nadziei się nie skończyło.

Plany są bardzo ambitne, a koszt inwestycji przyprawia o zawrót głowy

(ponad 1,4 miliarda złotych).

Czas pokaże, jakie będą dalsze losy

Twierdzy Modlin.

Twierdza w szczegółach.

Mało kto wie, że koszary wojskowe wchodzące w skład kompleksu to najdłuższy budynek w Europie.

Ten niewyobrażalnie wielki system fortów w czasie oblężeń był schronieniem nawet dla 60 tysięcy ludzi.

Twierdza Modlin jest znacznie większa niż Wawel czy zamek w Malborku.

A czy mówi Wam coś Baśka Murmańska?

To polarna niedźwiedzica kupiona przez polskiego żołnierza na targu w Archangielsku w 1919 roku. Trafiła do Batalionu Murmańskiego, została wytresowana i podobno salutowała

samemu Józefowi Piłsudskiemu.

Mieszkała w Twierdzy Modlin i z żołnierzami spędzała czas wolny.

Niestety smutny był jej los.

Została zabita przez chłopa, który chciał zrobić z niej futro dla żony.